பட்டத்து இளவரசன் ஆதித்த கரிகாலனிடமிருந்து அரசனுக்கும் இளவரசிக்கும் ஒரு செய்தியை வழங்குவதற்காக சோழ நாடு முழுவதும் புறப்படும் ஒரு அழகான, துணிச்சலான மற்றும் புத்திசாலித்தனமான இளைஞனான வந்தியத்தேவனைச் சுற்றி கதை சுழல்கிறது. சோழ நாட்டில் வந்தியத்தேவனின் பயணங்களுக்கும் இளம் இளவரசர் அருள்மொழிவர்மனின் இலங்கையில் பயணம் செய்வதற்கும் இடையே கதை ஓடுகிறது. அமைதியின்மை மற்றும் உள்நாட்டுப் போரால் சூழப்பட்ட நிலத்தில் அரசியல் அமைதியை நிலைநாட்ட அருள்மொழிவர்மனைத் திரும்பக் கொண்டுவர அவரது சகோதரி குந்தவை மேற்கொண்ட முயற்சிகளை கதை கையாள்கிறது.
சுந்தர சோழருக்கு ஆதித்த கரிகாலன், அருள்மொழிவர்மன் என்ற இரு மகன்களும், குந்தவை என்ற மகளும் இருந்தனர்.
கதை தொடங்கும் போது, பேரரசர் ‘சுந்தர சோழர்’ நோய்வாய்ப்பட்டு படுத்த படுக்கையாக இருக்கிறார். இவருடைய மகன் ‘ஆதித்த கரிகாலன்’ காஞ்சியில் வசிக்கும் வடக்குப் படைத் தளபதி. இளைய மகன் ‘அருள்மொழிவர்மன்’, பின்னர் முதலாம் இராஜராஜ சோழன் எனப் புகழ் பெற்றவன் போரில் இலங்கையில் இருக்கிறார். இவர்களது சகோதரி ‘குந்தவை’ பழையறையில் உள்ள சோழ அரச குடும்பத்தில் வசித்து வருகிறார்.
சுந்தர சோழனுக்கும் அவன் மகன்களுக்கும் எதிராக சதி நடப்பதாக வதந்திகள் பரவும் போது கதை நகர்கிறது. பாண்டிய சதிகாரர்களைப் பற்றிய அறிவை பெறுபவர், தனது நண்பரான கந்தமாறனின் அரண்மனையில் ‘வாணர் குல வீரன் வல்லவராயன் வந்தியத்தேவன்’ என்கிற போர்வீரன்.
மக்கள் அனைவரும் விரும்பும் இளவரசர், அருள்மொழிவர்மன், மற்றும் அறுபது வயதில் நந்தினியை மணந்த அதிபர், பெரிய பழவெட்டுராயர். இளமைப் பருவத்தில், ஆதித்த கரிகாலன், நந்தினி மீது காதல் கொண்டான்,
ஆனால் அவள் பழிவாங்கும் எண்ணம் கொண்டவள், ஆதித்த கரிகாலன், வீரபாண்டியனை கொன்ற பிறகு சோழ வம்சத்தை அழிப்பதாக சபதம் செய்தாள். சதிச் செய்தியைக் கேள்விப்பட்டு வந்தியத்தேவனை இலங்கைக்கு அனுப்பி, அருள்மொழிவர்மனை உடனே திரும்பி வரச் சொல்லி அனுப்பும் குந்தவை.
மதுராந்தக தேவர், சதிகாரர்கள் மன்னனாக முடிசூட விரும்பும் மனிதர், கந்தராதித்தியன் மற்றும் அனிருத்த பிரம்மராயர் ஆகியோரின் மகன், சுந்தர சோழரின் பிரதம மந்திரி மற்றும் எங்கும் கண்ணும் காதும் கொண்டவர். அவர் பிரம்மராயரின் உளவாளி ஆழ்வார்க்கடியான் நம்பியையும் சந்திக்கிறார். அவர் பிரதமருக்கான தகவல்களைச் சேகரித்து, எப்போதும் வந்தியத்தேவனைச் சுற்றி, பிரச்சனையின் போது அவரைக் காப்பாற்றுகிறார்.
அருள்மொழியைக் காதலிக்கும் கொடும்பாளூர் இளவரசி ‘வானதி’. வருங்கால மன்னனை இலங்கைக்கு துரத்திச் செல்லும் படகோட்டி ‘பூங்குழலி’. மூல மதுராந்தக சோழனின் காதுகேளாத மற்றும் வாய் பேச முடியாத தாயும் பூங்குழலியின் அத்தையுமான ‘மந்தாகினி’.
கடம்பூர் இளவரசனாகிய கந்தமாறனின் சகோதரி மணிமேகலை, நந்தினிக்கு தான் தான் சதிகாரன் என்று தெரியாமல் உதவி செய்து, அவனது உற்ற நண்பனான வந்தியத்தேவனுக்கு எதிராகத் திரும்புகிறான்.
இதற்கிடையில், பூங்குழலியின் உதவியுடன், வந்தியத்தேவன் இலங்கையை அடைந்து, அருள்மொழிவர்மனைச் சந்தித்து, அவனது நெருங்கிய நண்பனாகிறான். இலங்கையில், தனது தந்தை இலங்கைக்கு அருகிலுள்ள ஒரு தீவில் சிறிது காலம் இருந்ததையும், காது கேளாத மற்றும் ஊமையாக பிறந்த ஒரு பெண்ணுடன் இருந்ததையும் அருள்மொழிவர்மன் அறிந்துகொள்கிறார். அவர் அவளைச் சந்தித்து, அவளுக்கும் அவரது தந்தைக்கும் இரண்டு குழந்தைகள் இருப்பதை அவள் வரைந்த படத்தில் இருந்து உணர்கிறார்.
யார் அந்த குழந்தைகள்? மேலும் அவர்களுக்கு அரியணையில் உரிமை உள்ளதா? பின்னர் ஒரு நாள் திருப்புறம்பயம் காட்டில் வந்தியத்தேவன் நந்தினியைப் பார்க்கிறான், பாண்டிய சதிகாரர்கள் ஒரு சிறுவனை அரியணையில் அமர்த்தி அவன் முன் சபதம் எடுக்கிறார்கள். இந்த பையன் யார், அவருக்கு அரியணையில் என்ன உரிமை இருக்கிறது?
அருள்மொழிவர்மன் இலங்கையிலிருந்து திரும்பி வரும்போது சூறாவளியில் சிக்கி காணாமல் போய்விடுகிறார். அவர் இறந்துவிட்டார் என்று வதந்தி பரவுகிறது, ஆனால் அவர் உயிர் பிழைத்து, சூடாமணி விஹாரம் என்ற புத்த மடாலயத்தில் தங்குகிறார். பின்னர் மெதுவாக சிதறிய குடும்பம் ஒன்றுகூடத் தொடங்குகிறது. சதிகாரர்கள் இதற்கிடையில் ராஜா மற்றும் அவரது மகன்கள் இருவரும் படுகொலை செய்யப்படும் ஒரு நாளை தேர்வு செய்கிறார்கள்.
இதற்கிடையில் நந்தினி ஆதித்த கரிகாலனை கடம்பூர் அரண்மனைக்கு ராஜ்யத்தின் எதிர்காலம் பற்றி விவாதிக்க அழைக்கிறார். கரிகாலன் தன் உயிருக்கு ஆபத்து இருப்பதை அறிந்தாலும், நந்தினியை சந்திக்க கடம்பூர் அரண்மனைக்கு செல்கிறான். ஆதித்த கரிகாலன் கடம்பூர் அரண்மனையில் அன்று படுகொலை செய்யப்படுகிறார்.
இதற்கிடையில், அருள்மொழிவர்மன் குணமடைந்து தஞ்சைக்குத் திரும்புகிறார், அங்கு அவர் முதலில் முடிசூட்டப்படுவதை ஏற்க வேண்டிய கட்டாயம் ஏற்பட்டது. பின்னர், அவர் அனைவரையும் ஏமாற்றி தனது மாமா உத்தம சோழனுக்கு முடிசூட்டுகிறார். எனவே இந்நூலின் ஐந்தாம் பகுதி தியாகத்தின் சிகரம் எனப் பெயரிடப்பட்டுள்ளது.
